1) małżonek osoby, która ma zostać ubezwłasnowolniona;
2) krewni w linii prostej osoby, która ma zostać ubezwłasnowolniona (np. ojciec, matka, dzieci, wnuki);
3) rodzeństwo osoby, która ma zostać ubezwłasnowolniona;
4) przedstawiciel ustawowy osoby, która ma zostać ubezwłasnowolniona;
5) prokurator. 

1) imię i nazwisko, adres uczestnika postępowania oraz PESEL (tj. osoby, która ma zostać ubezwłasnowolniona),
2) imię i nazwisko, adres wnioskodawcy oraz PESEL (tj. osoby domagającej się ubezwłasnowolnienia);
3) określenie, kim dla uczestnika postępowania jest wnioskodawca (należy podać dane, które pozwolą na ustalenie czy wnioskodawca jest uprawniony do wystąpienia z wnioskiem, np. małżonek, rodzic, dziecko);
4) wskazanie proponowanego zakresu ubezwłasnowolnienia (częściowe lub całkowite);
5) wyjaśnienie przyczyn, z powodu których uczestnik postępowania powinien zostać ubezwłasnowolniony (krótki opis okoliczności przemawiających za ubezwłasnowolnieniem);
6) wskazanie informacji dotyczących stanu cywilnego osoby, która ma zostać ubezwłasnowolniona (jeśli uczestnik postępowania pozostaje w związku małżeńskim należy podać imię, nazwisko i adres małżonka);
7) wskazanie, czy stan zdrowia uczestnika umożliwia mu osobiste stawienie się w sądzie celem wysłuchania. 

1) odpis skrócony aktu urodzenia uczestnika postępowania;
2) odpis skrócony aktu małżeństwa uczestnika – jeśli uczestnik pozostaje w związku małżeńskim;
3) odpis skrócony aktu zgonu małżonka oraz odpis skrócony aktu małżeństwa – jeśli uczestnik jest wdową lub wdowcem;
4) odpis skrócony aktu małżeństwa, z którego wynika, iż uczestnik jest po rozwodzie – jeśli uczestnik jest osobą rozwiedzioną;
5) świadectwo lekarskie wydane przez lekarza psychiatrę o stanie psychicznym osoby, której dotyczy wniosek o ubezwłasnowolnienie, lub opinię psychologa o stopniu niepełnosprawności umysłowej tej osoby;
6) zaświadczenie z poradni przeciwalkoholowej bądź zaświadczenie z poradni leczenia uzależnień, jeżeli ubezwłasnowolnienie ma nastąpić z powodu zaburzeń psychicznych, spowodowanych pijaństwem lub narkomanią. 

Opłata od wniosku jest stała i wynosi 100 zł. Osoba składająca wniosek o ubezwłasnowolnienie musi się także liczyć z koniecznością uiszczenia zaliczki na koszty sporządzenia opinii przez biegłych w kwocie około tysiąca zł.

Wniosek o ubezwłasnowolnienie należy skierować do sądu okręgowego, w okręgu którego zamieszkuje osoba, której wniosek dotyczy, zaś w przypadku braku możliwości ustalenia miejsca jej zamieszkania, wniosek należy złożyć w sądzie okręgowym, w okręgu którego osoba ta przebywa.